با یاری محمدجواد اکبرین و رضا علیجانیخبر “تعرض” به دو نوجوان ایرانی در فرودگاه جده بازتاب گستردهای در رسانههای ایرانی داشته است. بسیاری از مقامات حکومتی در مورد آن اظهار نظر کردهاند.در میان نظرهای مختلف اعلامیه “ستاد حقوق بشر جمهوری اسلامی ایران” اهمیت ویژهای دارد. ادعای آن این است که قضیه فرودگاه جده بر بنیاد فتوای امام جمعه این شهر بوده و محصول یک روند “سیستماتیک” است.فتوا چیست؟کارکرد “ستاد حقوق بشر جمهوری اسلامی” دفاع از دستگاه قضایی و سیستم کیفری دینی حکومتی و مجموعه اعمال نظام ولایی در پیگیرد و مجازات دگراندیشان است. در این کارکرد طبعا دفاع از فتوا و مفتی و فتوادهی جای برجستهای دارد، که نمونه آن دفاع مداوم از فتوای قتل سلمان رشدی، نویسنده هندی-انگلیسی است، فتوایی که آیتالله خمینی آن را برای مجازات نویسنده رمان “آیات شیطانی” صادر کرد.وقتی “ستاد حقوق بشر جمهوری اسلامی” برای نشان دادن عمق شنیع بودنِ قضیه فرودگاه جده آن را به فتوای یک امام جمعه نسبت میدهد، این پرسش پیش میآید که مشکل در فتوا است یا این که فتوادهنده این بار خودی بوده است. آیا فتوا هم خودی و غیرخودی دارد؟اصولا فتوا چیست؟ آیا روشنفکران و نواندیشان دینی هم به چنین چیزی باور دارند؟دو نواندیش دینی، محمدجواد اکبرین و رضا علیجانی در این باره توضیح میدهند:فتوا، کارکرد و اعتبار آنگفتوگو با محمدجواد اکبرین“فتوا” چیست و در طول تاریخ اسلام چه کارکردی داشته است؟محمدجواد اکبرین: عُرف این است که پیروان یک دین، در غیاب پیامبرشان وظائف دینى خود را از عالمانشان دریافت مىکنند و به آن عمل مىکنند، در تاریخ و جامعهى مسلمانان، عالمانى که در شریعت تحقیق مى کنند را فقیه مىخوانند و برداشت آنها را فتوا مىنامند، در این وضعیت، برداشت فقیهان از شریعت براى پیروانشان دیگر تنها یک برداشت نیست بلکه به لحاظ معنوى، دستورى لازمالإجراست؛ این فتوا متناسب با اعتبار علمى و نفوذ اجتماعى فقیهان کارکردهاى متفاوتى داشته، به ویژه وقتى اعتبار معنوى با قدرت سیاسى مىآمیزد. در برهههایى از تاریخ که این دو به هم پیوند خورده تفکیکى صورت گرفته میان فتوا و حکم؛ مثلا آیتالله خمینى نظر ولىّ فقیه را تنها یک فتواى لازمالإجرا براى پیروان و مقلدان او نمىدانست بلکه دستور و حکمى...
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر