۱۳۹۳ اسفند ۱۴, پنجشنبه

از ماجرای لباس آبی/طلایی تا مباحثات بور–اینشتین

احسان سناییطی روزهای گذشته گویی کاربران اینترنت به دو دسته تقسیم شده‌اند: آن‌هایی که لباس زیر را به رنگ آبی-مشکی می‌بینند و آن‌هایی که همین لباس را به رنگ سفید-طلایی می‌بینند. وب‌سایت‌ها و صاحب‌نظران متعددی تاکنون در این‌باره به اظهار نظر پرداخته و سعی در توجیه این موقعیت متناقض کرده‌اند.در این مقاله ‌می‌کوشم از زاویه‌ای دیگر به ماجرا بنگرم: اینکه این موضوع ظاهراً بامزه را می‌توان مقدمه‌ای برای درک یکی از تکان‌دهنده‌ترین مقاطع تاریخ علم فیزیک برشمرد: امسال هشتادمین سالگرد انتشار مقاله‌ای جنجالی است که نقطه عطفی را در مباحثات بی‌سرانجام دو غول دنیای فیزیک رقم زد: آلبرت اینشتین و نیلز بور (Niels Bohr) – دو فیزیکدان دوران‌سازی که «واقعیت» را به دو صورت می‌دیدند.عکس لباس بلیسدل (وسط)، و نیز سه نسخه از آن با اعمال کاهش نوردهی (راست) و افزایش نوردهی (چپ).ماجرا برمی‌گردد به اوایل ماه فوریه امسال؛ وقتی‌که سیسیلیا بلیسدل لباسی را از فروشگاه انگلیسی Roman Originals سفارش داد تا برای شرکت در عروسی قریب‌الوقوع دخترش، گریس، آن را به تن کند. او عکسی از این لباس تهیه کرد و برای گریس و دختر دیگرش آنگی فرستاد. اما «چرا می‌خواد توی عروسی، سفید و طلایی بپوشه؟» این را گریس در ایمیلی به آنگی نوشت. آنگی به بیزینس‌اینسایدر می‌گوید: «از اینکه مادرم یک لباس روشن انتخاب کرده بود، شوکه شده بودیم».جانستون، نامزد گریس هم رنگ لباس را نپسندید و عکس مزبور را روی حساب فیس‌بوک‌ خود منتشر کرد. همان‌جا بود که بحث بالا گرفت. این‌بار دوست نوازنده جانستون، کیتلین مک‌نیل هم – که بعداً در عروسیشان اجرای موسیقی داشت – عکس را روی حساب تامبلر مدیر برنامه‌هایش، سارا ویچل، به اشتراک گذاشت و نوشت: «بچه‌ها لطفاً کمک – این لباس سفید و طلایی‌ایه یا آبی و مشکی؟ من و دوستام نمی‌تونیم به تفاهم برسیم و اعصاب‌مون خرده».اولین بیننده، در کامنتی نوشت: «بچه‌های کلاسم بحث‌شون گرفته بود. نصف‌شون مشکی و آبی می‌بینن، نصف دیگه‌شون طلایی و سفید. یکی لطفاً توضیح بده». و مک‌نیل در جوابش نوشت: «اگر این طلایی نباشه، کل زندگی‌م یه چاخان بوده».«واقعیت» چیست؟ آیا می‌توان این اختلاف نظر را به اختلاف ساختار «چشم» یا حتی «مغز» بینندگان این عکس نسبت داد؟ یا ما با یک خطای دید...

ادامه خبر


هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر